Opieka naprzemienna. Na czym polega?

Możliwość orzeczenia opieki naprzemiennej nad małoletnim dzieckiem, którego rodzicie się rozstali została pośrednio wprowadzona na mocy Ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego.

Piecza naprzemienna polega na tym, iż małoletnie dziecko mieszka na zmianę raz z mamą, a raz z tatą. Długość tego okresu może być ustalona indywidualnie przez rodziców, w zależności od potrzeb dziecka, jego wieku, tego czy chodzi do szkoły, przedszkola itd. Najczęściej praktykowany jest jednak 1- lub 2-tygodniowy system opieki naprzemiennej.

Czy opieka naprzemienna jest zawsze możliwa? Nie, nie zawsze. Jej przyznanie jest uzależnione od spełnienia określonych warunków, które umożliwią jej zgodne wykonywanie:

1. Rodzice muszą mieszkać niedaleko siebie, tak, by dziecko mogło uczęszczać do tej samej szkoły, przedszkola, widywać się z tymi samymi kolegami; innymi słowy – by nie musiało zmieniać środowiska wraz z przeniesieniem się od mamy do taty lub na odwrót.

2. Rodzice nie mogą być ze sobą w konflikcie, który uniemożliwiałby im wspólne wychowywanie dziecka. Rodzice muszą ze sobą współpracować i wychowywać dziecko wg tych samych zasad. Tytułem przykładu: dziecko powinno chodzić spać o tej samej godzinie u każdego z rodziców, rodzice powinni wypracować decyzję, czy i na jakich zasadach dziecko ma prawo korzystać z własnego telefonu, lub Internetu; czy dostaje kieszonkowe – w jakiej wysokości; powinni mieć porozumienie w zakresie chodzenia przez dziecko do Kościoła – tu rodzic niewierzący powinien co najmniej akceptować fakt uczęszczania do Kościoła przez dziecko.

3. Każdy z rodziców musi mieć możliwość zorganizowania przestrzeni dla dziecka w swoim domu – u każdego z rodziców dziecko powinno mieć własne miejsce, łóżko, biurko, zabawki, rzeczy codziennego użytku itd. tak, by zmiana opiekuna nie wiązała się z każdorazową przeprowadzką.

Do ustanowienia przez Sąd opieki naprzemiennej konieczne jest porozumienie rodziców, które nazywane jest planem wychowawczym. W dużym uproszeniu, plan wychowawczy to pewien schemat pobytu dziecka u każdego z rodziców, z uwzględnieniem Świąt, wakacji, ferii zimowych, urodzin, czy innych uroczystości, które obchodzone są w danej rodzinie. Plan wychowawczy powinien także zawierać zasady, które będą przestrzegane przez każdego z rodziców.

Przygotowanie planu wychowawczego dostosowanego do potrzeb danego dziecka jest niezmiernie istotne. Taki plan powinien być na tyle konkretny, by pozwalał planować każdemu z rodziców wykonywanie pieczy nad dzieckiem w „swoim” okresie opieki. Z drugiej strony, zawarte w nim postanowienia powinny być możliwe do wykonania, tak by jego realizacja nie wiązała się dla żadnego z rodziców z nadmiernym stresem.

Należy pamiętać, iż ostateczne zatwierdzenie planu wychowawczego i tym samym – przyznanie rodzicom opieki naprzemiennej – zawsze leży w gestii Sądu. W przypadku sporządzenia „fikcyjnego” planu, który nie jest przestrzegany – każdy z rodziców, kierując się dobrem dziecka, ma też prawo wystąpić do Sądu o zmianę opieki naprzemiennej. Z uwagi na powyższe, często przygotowanie planu wychowawczego powierzane jest profesjonalnym pełnomocnikom lub mediatorom.

W powyższym artykule starałam się wskazać podstawowe zagadnienia dotyczące opieki naprzemiennej. W przypadku, gdyby chcieli Państwo uzyskać bardziej szczegółowe informacje lub pojawiłyby się wątpliwości zapraszam do kontaktu z Kancelarią, biuro@pruszynska.eu ; tel: 693 806 604